دانا هاراوی، فیلسوف برجسته آمریکایی، و ایتالو روتا، معمار نابغه ایتالیایی که سال گذشته درگذشت، بهطور مشترک جوایز شیر طلایی برای دستاوردهای عمر و شیر طلایی ویژه در یادبود را از بیینال معماری ونیز ۲۰۲۵ دریافت کردند. این جوایز به منظور گرامیداشت تأثیرات بیبدیل آنها در عرصههای فلسفه و معماری، توسط هیئت مدیره بیینال ونیز تایید و به پیشنهاد کارلو راتی، مسئول برگزاری نمایشگاه ۲۰۲۵، اعطا شدند. نمایشگاه بیینال ونیز تحت عنوان “هوشمند. طبیعی. مصنوعی. جمعی.” از ۱۰ می تا ۲۳ نوامبر ۲۰۲۵ در مکانهای جاردینی و آرسنال ونیز برگزار خواهد شد.
دانا هاراوی، که بهعنوان یکی از تأثیرگذارترین اندیشمندان معاصر شناخته میشود، با دیدگاههای پیشگامانهاش در زمینه فلسفه فناوری، نظریه فمینیستی و انسانشناسی، جهانبینی جدیدی از همزیستی انسان و غیرانسان ارائه داده است.
ایتالو روتا، معمار بزرگ ایتالیایی که پس از مرگش جایزه شیر طلایی ویژه را دریافت کرد، بهخاطر تواناییاش در جابهجایی میان سبکها و رشتههای مختلف معماری شناخته میشود. او در پروژههای برجستهای چون طراحی داخلی موزه اورسی در پاریس و پاویون ایتالیا در اکسپو ۲۰۲۰ دبی، نوآوری و تخیل شاعرانه را در کنار دقت علمی و تکنولوژیکی به کار بست. روتا نهتنها در عرصه معماری، بلکه در آموزش و مشارکتهای فرهنگی نیز نقشی برجسته ایفا کرد. پروژه Material Bank: Matters Make Sense که در آرسنال به نمایش درمیآید، یاد او را زنده نگه میدارد و تأثیرات فرهنگی و معماریاش را گرامی میدارد.
انتخاب دانا هاراوی بهعنوان یکی از چهرههای برجسته نمایشگاه بیینال ونیز ۲۰۲۵، بهویژه در زمینه همزیستی میان انسانها، فناوریها و طبیعت، نشان از هم راستایی دیدگاههای او با تمهای نمایشگاه دارد. هاراوی در تفکراتش بهطور خاص بر تقاطع انسان و غیرانسان، و همچنین چالشهای ناشی از تکامل فناوری و بحران های اکولوژیکی تأکید میکند. کارلو راتی، کیوریتور نمایشگاه، بهدرستی از هاراوی بهعنوان یک منبع الهام برای معماران یاد کرده و میگوید که میراث او در هر مسیری که به همگرایی انواع مختلف هوش در شکلدهی به آیندهمان نزدیک شویم، نمایان خواهد شد.
این جوایز نهتنها بهعنوان گرامیداشتی برای دستاوردهای فردی این دو شخصیت برجسته است، بلکه بهویژه بر اهمیت همکاری میان انسان، فناوری و طبیعت در فرآیند طراحی و معماری تأکید دارد. نمایشگاه بیینال ونیز ۲۰۲۵ فرصتی بینظیر برای کاوش در این تقاطعها و تأثیرات آن بر معماری معاصر خواهد بود.